„Naród, który nie zna swojej przeszłości,
umiera i nie buduje przyszłości."
/Jan Paweł II/
Ogromnie cieszy zainteresowanie uczniów naszej szkoły historią Polski. Świadczy o nim między innymi pomysł wycieczki historycznej oraz jej zorganizowanie przez nasz Samorząd Uczniowski, a konkretnie przez jego przewodniczącą, Emilię Władykę z pomocą pani Barbary Seńko- Władyki, zastępcy przewodniczącej, Aleksandry Antoń oraz kierownika wycieczki, pani Ewy Chrobak.
Wyjazd miał miejsce dnia 20.10.2022 r. Wzięło w nim udział 55 uczniów z klas siódmych i ósmych. Opiekę nad młodzieżą sprawowały panie: Mariola Bałabas, Katarzyna Boczar, Barbara Dudek oraz Lucyna Ruszel. Nad całością czuwała pani Ewa Chrobak. W programie znalazło się zwiedzanie Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej oraz pobliskiego skansenu, obejrzenie filmu pt. „Orzeł. Ostatni patrol” w reżyserii Jacka Bławuta, a także czas wolny w galerii handlowej.
Największe wrażenie na uczestnikach wycieczki wywarła wizyta w muzeum. Jest to miejsce, którego prawie każdy element ma znaczenie symboliczne. Stanowi ono pomnik bohaterstwa i poświęcenia polskiej ludności Podkarpacia, która niosła pomoc żydowskim współobywatelom z narażeniem życia nie tylko własnego, lecz także swoich najbliższych, w tym dzieci. Na ścianie przed muzeum umieszczone są tabliczki z nazwiskami Polaków, którzy ratowali Żydów, na placu znajdują się podświetlone tabliczki z imionami i nazwiskami tych, którzy ratując Żydów, stracili życie. Na środku placu znajduje się płyta z inskrypcją – pomnik poświęcony pamięci żydowskich ofiar oraz ich anonimowych polskich wspomożycieli. Powyżej budynku znajduje się Sad Pamięci dedykowany wszystkim Polakom ratującym Żydów nawiązujący do Ogrodu Sprawiedliwych na Wzgórzu Pamięci Instytutu Yad Vashem w Jerozolimie oraz do zainteresowań sadowniczych Józefa Ulmy.
Duże zainteresowanie wzbudził znajdujący się w pobliżu muzeum skansen, gdzie wycieczkowicze obejrzeli m. in. chaty bogatego i biednego chłopa, kuźnię, wiatrak, spichlerz, stajnię, pasiekę, a także liczne narzędzia oraz sprzęty domowe i gospodarskie. Uczniowie mieli również możliwość wejścia do maleńkiej kryjówki, w której przez długi czas ukrywani byli Żydzi.
Muzeum w Markowej jest także wymownym świadectwem tragedii narodu żydowskiego, od połowy 1941 do 1945 r. systematycznie, masowo eksterminowanego przez niemieckich okupantów, a także dowodem bestialstwa hitlerowców, z których wielu nigdy nie poniosło stosownej kary za swoje okrutne zbrodnie. Zważywszy na prawdziwość słów George’a Santayany: „Naród, który nie zna swej historii, skazany jest na jej powtórne przeżycie”, każdy Polak, Żyd i Niemiec powinien
odwiedzić to miejsce i pochylić się nad wspólną, czarną przeszłością, ponieważ nigdy nie powinna się ona powtórzyć.
Po wyjeździe z Markowej udaliśmy się do rzeszowskiej galerii, gdzie każdy mógł spędzić nieco czasu na zakupach, posiłku czy rozmowie z innymi.
Następnie udaliśmy się na film. Niestety, zawiódł on oczekiwania osób znających niezwykłą historię heroicznej załogi jednej z najnowocześniejszych łodzi podwodnych owych czasów. Próżno w nim szukać prawdy o bohaterstwie, patriotyzmie czy wewnętrznej sile polskich marynarzy albo scen walki. Uczniowie obejrzeli go jednak z zainteresowaniem ze względu na możliwość zapoznania się z wnętrzem łodzi podwodnej i trudnymi realiami przebywania w niej.
Zdyscyplinowanie młodzieży, profesjonalizm kierownika, opiekunów, kierowcy autokaru i przewodników oraz miła atmosfera dopełniają obrazu wycieczki. Trwała ona zaledwie dwanaście godzin i była mało kosztowna, ale wiedza i wrażenia z niej wyniesione na zawsze pozostaną w umysłach i sercach jej uczestników.
Bardzo dziękujemy pani Barbarze Seńko- Władyce za inspirację i pomoc.
Opracowała
Lucyna Ruszel